İçe Basma Problemi Nedir?

İçe basma, özellikle çocuklarda sık görülen bir yürüyüş bozukluğudur. İki şekilde içe basma tarif edilir. Birincisi ayak parmakları ve dizlerin birbirine bakarak yürüdüğü kemik rotasyon artışı diğeri ise ayak taban çökmesi sonrası düz tabanlıktır. Genellikle yürümeye başlayan çocuklarda fark edilir ve büyük çoğunlukla zamanla düzelir. Ancak bazı durumlarda profesyonel değerlendirme ve müdahale gerekebilir.

İçe Basma Probleminin Nedenleri

İçe basmanın ortaya çıkmasına neden olan başlıca faktörler şunlardır:

• Genetik Yatkınlık: Ailede içe basma problemi olan bireyler varsa, çocukta da bu durumun ortaya çıkma olasılığı artar.
• Çeşitli Ortopedik Sendromlar: Ayak kemerinin gelişim eksikliği nedeniyle ayak tabanı tam temas eder ve içe basmaya neden olabilir.
• Kas ve Bağlardaki Gevşeklik: Bebeğin büyük eklemlerinde ve bağlarında gevşeklik olduğundan ayaklar destek gerektirebilir.
• Sinir ve Kas Hastalıkları: Nadir durumlarda sinirsel ve kas kaynaklı hastalıklar içe basmaya sebep olabilir.
• Kemik Rotasyon Artışı: Uyluk yada kaval kemiğinin kendi üzerinde fazladan dönüş yapması ile kaynaklanan ve doğum ile birlikte ilerleyen yapısal deformitedir. Çoğunluğu 10 yaşına kadar düzelir ve takip yeterlidir.

Belirtiler ve Teşhis

İçe basma problemi olan çocuklarda gözlemlenebilecek belirtiler şunlardır:

• Yürürken diz, ayak bilekleri ve parmakların içe dönmesi
• İleri kemik rotasyon artışı varlığında diz kapak kemiği çıkması veya yarı çıkık olması
• Sıklıkla düşme veya dengesizlik
• Uzun süre yürüyüşten sonra ayak ve bacaklarda ağrı
• Ayakkabıların iç tarafının daha çabuk deforme olması

Teşhis için ortopedi uzmanı veya fizyoterapist, çocuğun yürüyüşünü ve ayak yapısını değerlendirir. Gerekirse ayak tabanı basınç analizi ve röntgen, Tomografi gibi ek tetkikler yapılabilir.

Cerrahi Tedavi Seçenekleri

İçe basma problemi çoğu zaman büyüme sürecinde kendiliğinden düzelir veya ortopedik tabanlık, egzersiz ve fizik tedavi ile kontrol altına alınabilir. Ancak bazı vakalarda cerrahi müdahale gerekli olabilir. Cerrahi tedaviye karar vermek için aşağıdaki kriterler dikkate alınır:

• Ağrının şiddetli ve sürekli olması
• Yürüme bozukluğu ve denge problemleri
• Diğer tedavilere rağmen düzelmeyen ciddi deformite
• Ayak eklemlerinde ileri derecede sertleşme ve hareket kısıtlılığı

Uygulanan Cerrahi Yöntemler

Cerrahi tedavi, çocuğun yaşı, deformitenin derecesi ve altta yatan nedenlere göre belirlenir.

Düz taban kaynaklı içe basma için başlıca kullanılan cerrahi teknikler şunlardır:

• Subtalar Artroerez: Ayak bileği ve topuk kemiği arasına küçük bir implant yerleştirilerek ayak kemerinin desteklenmesini sağlayan minimal invaziv bir işlemdir. Genellikle büyüme çağındaki çocuklarda tercih edilir.
• Tendon Transferleri: Ayak kaslarının dengesini sağlamak amacıyla bazı tendonların yeni bir konuma yerleştirilmesi işlemidir. Kas dengesizliği nedeniyle içe basma olan çocuklarda uygulanabilir.
• Kemik Düzeltme Ameliyatları (Osteotomi): Ayakta yapısal değişiklikler varsa, kemiklerin uygun açılarda yeniden hizalanması için kemik kesileri yapılabilir. Bu yöntem genellikle ileri derecede içe basma ve düztabanlık vakalarında uygulanır.
• Eklem Füzyonları (Artrodez): Şiddetli ve sert deformitelerde, eklemlerin sabitlenerek düzeltilmesi işlemidir. Ancak büyüme çağındaki çocuklarda nadiren uygulanır.
• Yumuşak Doku Düzeltmeleri: Kas ve bağ dokularında aşırı gevşeklik veya sertlik varsa, gergin bağlar uzatılabilir veya sıkı olanlar serbest bırakılabilir.

Kemik rotasyon artışı kaynaklı içe basma ise uyluk yada kaval kemiği üzerinde rotasyonu düzeltici kesi ameliyatları yapılır.

Cerrahi Sonrası Süreç

Ameliyat sonrası dönemde hastanın iyileşme sürecini hızlandırmak ve deformitenin tekrarını önlemek için aşağıdaki adımlar uygulanır:

• Ameliyat çeşidine göre alçı veya atel kullanımı (4-6 hafta)
• Kademeli olarak ağırlık verme ve yürüyüş eğitimi
• Fizik tedavi ve rehabilitasyon programları
• Ortopedik ayakkabı ve tabanlık kullanımı

Sonuç

Cerrahi müdahale, içe basmanın şiddetine bağlı olarak son çare olarak değerlendirilir ve hastaya en uygun yöntemin seçilmesi için bir ortopedi uzmanı tarafından detaylı değerlendirme yapılmalıdır. Ameliyat sonrası takip süreci, çocuğun normal yürüme fonksiyonuna dönmesini sağlamak açısından kritik öneme sahiptir.