Aşil Tendon İltihabı (Aşil Tendiniti) Nedir?

Aşil tendon iltihabı (aşil tendiniti), aşil tendonunun iltihaplanması veya hasar görmesidir. Aşil tendonu, baldır kaslarını topuk kemiğine bağlayan ve vücudun en güçlü tendonlarından biri olan bir yapıdır. Bu tendon, yürürken, koşarken ve zıplarken büyük bir baskıya maruz kalır. Sürekli stres, aşırı kullanım, yaşlanma ve yaralanmalar, tendonun iltihaplanmasına veya mikro yırtıklara neden olabilir.

Aşil tendon iltihabı genellikle iki şekilde ortaya çıkar:

1. Kronik Aşil Tendiniti: Uzun süreli aşırı kullanım sonucu meydana gelir ve tendonun sürekli olarak hasar görmesiyle ilişkilidir.
2. Aşil Tendonunun Aşırı Yüklenmesi: Ani bir hareket, aşırı egzersiz veya yanlış teknik nedeniyle tendonun aşırı zorlanması ile meydana gelir.

Aşil Tendon İltihabının Sebepleri

Aşil tendonunun iltihaplanması veya hasar görmesinin birkaç yaygın nedeni vardır:

• Aşırı Egzersiz: Uzun süreli koşular, yüksek etkili spor aktiviteleri veya bilinçsiz egzersizler aşil tendonu üzerinde fazla baskı oluşturabilir.
• Yanlış Ayakkabılar: Aşırı yüksek topuklu ayakkabılar veya uygun olmayan spor ayakkabıları, aşil tendonunun düzgün çalışmasını engelleyebilir.
• Yavaş İyileşen Yaralanmalar: Önceki aşil tendon yaralanmalarının iyileşmemesi, tendonun daha fazla zayıflamasına neden olabilir.
• Yaşlanma: Yaş ilerledikçe tendonlar daha az esnek hale gelir, bu da daha fazla stres altında hasar görmelerine yol açabilir.
• Ağır Fiziksel Aktivite: Yüksek etkili sporlar (koşu, basketbol, futbol vb.) ve ani hareketler, aşil tendonunun aşırı zorlanmasına yol açabilir.
• Düz Taban veya Yüksek Kemer: Ayak yapısı bozuklukları, aşil tendonunun üzerinde daha fazla stres yaratabilir.
• Bacak Kaslarının Zayıf Olması: Baldır kaslarının zayıflığı, aşil tendonunun fazla yük taşımasına neden olabilir.

Aşil Tendon İltihabının Belirtileri

Aşil tendon iltihabının en yaygın belirtileri şunlardır:

• Topuk Arkasında Ağrı: Aşil tendonunun bağlı olduğu topuk bölgesinde ağrı, özellikle sabahları ilk adımlarda belirginleşebilir.
• Şişlik ve Isı: Tendonun iltihaplanması sonucu, ayak bileği ve topuk bölgesinde şişlik ve ısınma hissi olabilir.
• Hareket Kısıtlılığı: Ayak bileği hareketi sırasında, özellikle koşma, zıplama veya hızlı hareketlerde zorluk yaşanabilir.
• Ağrılı Alan: Aşil tendonunun üzerinde basınç uygulandığında, ağrı genellikle şiddetlenir.
• Gerginlik ve Sertlik: Ayak bileği ve baldır bölgesinde gerginlik ve sertlik hissedilebilir.
• Gece Ağrıları: Tendonun iltihaplanması, özellikle yatarken ağrının artmasına neden olabilir.

Aşil Tendon İltihabının Tanısı

Aşil tendon iltihabının tanısı genellikle aşağıdaki yöntemlerle konur:

• Fiziksel Muayene: Doktor, ayak bileğinizi ve aşil tendonunu fiziksel olarak kontrol eder, şişlik, ağrı noktaları ve hareket kısıtlılıkları olup olmadığını değerlendirir.
• Röntgen (X-ray): Röntgen, tendonun çevresindeki kemik yapıyı incelemek için kullanılabilir. Ancak, tendonun durumu röntgende net olarak görünmeyebilir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Tendonun iç yapısını daha ayrıntılı görmek için MRI kullanılabilir. Bu, tendon yırtıkları ve şiddetli iltihaplanmaları tespit edebilir.
• Ultrasonografi: Aşil tendonu üzerindeki yumuşak doku hasarlarını görmek için ultrason kullanılabilir. Bu yöntem, ağrılı bölgeleri hızlıca tespit etmek için etkili olabilir.

Aşil Tendon İltihabının Tedavi Yöntemleri

Aşil tendon iltihabının tedavisi, iltihaplanmanın şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Tedavi, genellikle konservatif yöntemlerle başlar, ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Konservatif Tedavi Yöntemleri:

1. Dinlenme ve Aktivite Sınırlaması: Aşırı yüklenmeye bağlı gelişen iltihaplanmalar için dinlenmek ve ağrılı aktivitelere ara vermek önemlidir. Bu, tendonun iyileşmesine olanak tanır.
2. Buz Uygulaması: Şişlik ve ağrıyı hafifletmek için, bölgeye günde birkaç kez 15-20 dakika süreyle buz uygulanabilir.
3. Ağrı Kesiciler: Non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler), iltihap ve ağrıyı hafifletmeye yardımcı olabilir.
4. Ortopedik Ayakkabılar: Aşil tendonunu korumak ve baskıyı azaltmak için uygun, destekleyici ayakkabılar giyilmesi önemlidir. Yüksek topuklardan kaçınılmalıdır.
5. Fiziksel Terapi: Kas güçlendirme ve germe egzersizleri, aşil tendonunun daha sağlıklı olmasına yardımcı olabilir. Egzersizler, tendonun esnekliğini artırmaya ve ağrıyı azaltmaya yöneliktir.
6. Gece Atelleri: Gece yatarken kullanılan ateller, aşil tendonunun esnekliğini artırmak ve ağrıyı azaltmak amacıyla kullanılabilir.
7. Enjeksiyonlar: Şiddetli iltihaplanma durumlarında, doktor tarafından steroid, kollajen veya PRP enjeksiyonları yapılabilir. Bu, iltihaplanmayı ve ağrıyı kontrol altına alabilir.

Cerrahi Tedavi:

Konservatif tedavi yöntemlerine rağmen iyileşme sağlanamazsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi tedavi seçenekleri şunlardır:

• Tendon Onarımı: Aşil tendonunda ciddi yırtıklar veya hasar varsa, tendonun cerrahi olarak onarılması gerekebilir. Bu işlem, tendonun eski fonksiyonunu kazanmasına yardımcı olabilir.
• Tendon Transpozisyonu: Bazı durumlarda, aşil tendonunun bir kısmı yeniden konumlandırılarak işlevsel hale getirilebilir.
• Tendon Kopmalarının Onarılması: Tendon tamamen kopmuşsa, cerrahi olarak yeniden bağlanabilir ve iyileşmesi sağlanabilir.

Sonuç ve Öneriler

Aşil tendon iltihabı, doğru tedavi ile genellikle başarılı bir şekilde yönetilebilir. Dinlenme, uygun tedavi ve fiziksel terapi ile iyileşme süreci hızlanabilir. Ancak tedavi edilmediği takdirde, iltihaplanma kronikleşebilir ve daha büyük sorunlara yol açabilir. Aşil tendonu üzerindeki aşırı yüklenmelerden kaçınılması, uygun ayakkabıların giyilmesi ve düzenli esneme egzersizleri yapılması, bu sorunun önlenmesinde oldukça önemlidir.