Haglund Hastalığı (Arka Topuk Dikeni)

Haglund Hastalığı (Arka Topuk Dikeni)

Haglund Hastalığı Nedir?

Haglund hastalığı, topuk kemiğinin arka kısmında (aşil tendonu bölgesinde) bir kemik çıkıntısının oluştuğu bir durumdur. Bu çıkıntıya genellikle “topuk kamburu” adı verilir. Haglund hastalığı, aşil tendonuna sürekli sürtünme veya baskı yaparak iltihaplanma ve ağrıya neden olabilir. Ayrıca, bu hastalık genellikle topuk kısmında şişlik, ağrı ve bazen kızarıklık ile kendini gösterir.

Haglund hastalığı, genellikle uzun süre ayakta duran, koşan veya zıplayan kişilerde görülür. Ayrıca, dar ve sert ayakkabılar giyen bireylerde de bu hastalık gelişebilir. Yaş ilerledikçe, aşil tendonu üzerindeki gerilim artar ve bu da Haglund hastalığının ortaya çıkmasına neden olabilir.

Haglund Hastalığının Sebepleri

Haglund hastalığının tam olarak nedeni bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin hastalığın gelişmesinde etkili olduğu düşünülmektedir:

  • Dar Ayakkabılar: Özellikle topuk kısmı sert ve dar olan ayakkabılar, aşil tendonu ve topuk kemiği arasında sürtünmeye neden olabilir.
  • Aşırı Egzersiz veya Aktivite: Uzun süreli koşu, zıplama veya yüksek etkili sporlar, topuk kısmında aşırı stres oluşturabilir.
  • Bacak ve Ayak Yapısı: Bazı ayak yapıları, özellikle yüksek kemer yapısına sahip ayaklar, topuk kemiği üzerinde daha fazla baskı oluşturabilir. Bu, Haglund hastalığına yol açabilecek bir faktör olabilir.
  • Yaş: Yaş ilerledikçe, tendonlar ve bağ dokuları esneklik kaybedebilir. Bu da topuk kemiği bölgesine daha fazla baskı ve sürtünme yapılmasına neden olabilir.
  • Aşil Tendonunun Kısalığı: Kısa aşil tendonu, topuk kemiğine daha fazla baskı yapar ve bu da kemik çıkıntısının oluşmasına neden olabilir.

Haglund Hastalığının Belirtileri

Haglund hastalığının en yaygın belirtileri şunlardır:

  • Topuk Arkasında Şişlik: Topuk kemiği arkasında bir çıkıntı oluşur ve bu bölge şişebilir.
  • Ağrı: Aşil tendonu bölgesindeki sürtünme ve iltihaplanma nedeniyle, özellikle ayakkabılarla teması sırasında ağrı hissedilebilir. Ayrıca sabahları, ilk adımlar atıldığında ağrı daha yoğun olabilir.
  • Kızarıklık ve Isı: Şişlik ve iltihaplanma artarsa topuk bölgesinde kızarıklık ve ısınma hissi olabilir.
  • Hareket Zorluğu: Özellikle koşma, yürüyüş yapma ve zıplama gibi aktiviteler sırasında, topuk bölgesinde ağrı ve rahatsızlık hissi artabilir.
  • Aşil Tendonunda Sertlik: Bazı durumlarda, aşil tendonunda sertlik ve gerginlik hissi de oluşabilir.

Haglund Hastalığının Tanısı

Haglund hastalığının tanısı genellikle aşağıdaki yöntemlerle yapılır:

  • Fiziksel Muayene: Doktor, topuk kısmını ve aşil tendonunu fiziksel olarak muayene eder. Şişlik, ağrı ve hassasiyet noktaları değerlendirilir.
  • Röntgen (X-ray): Topuk kemiğindeki çıkıntıyı görmek için röntgen kullanılabilir. Bu görüntü, kemik çıkıntısının boyutlarını ve şeklini belirlemeye yardımcı olabilir.
  • Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI): Eğer aşil tendonu veya çevresindeki dokularda bir yırtık veya hasar şüphesi varsa, MRI ile daha ayrıntılı görüntüler elde edilebilir.
  • Ultrasonografi: Topuk bölgesindeki yumuşak dokuların ve tendonun durumunu görmek için ultrason kullanılabilir.

Haglund Hastalığının Tedavi Yöntemleri

Haglund hastalığı tedavisi, genellikle konservatif yöntemlerle başlar. Ancak, şiddetli vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

Konservatif Tedavi Yöntemleri:

  1. Dinlenme ve Aktivite Sınırlaması: Aşırı egzersiz ve ayakta durma gibi aktivitelerden kaçınılmalıdır. Bu, tendonu rahatlatır ve iyileşmeye yardımcı olur.
  2. Buz Uygulaması: Şişlik ve ağrıyı azaltmak için, topuk bölgesine günde birkaç kez 15-20 dakika süreyle buz uygulanabilir.
  3. Ağrı Kesiciler: Non-steroid anti-inflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) kullanılarak, ağrı ve iltihap kontrol altına alınabilir.
  4. Ortopedik Ayakkabılar ve Pedler: Ayak ve topuk destekleyen ortopedik ayakkabılar giyilmesi, topuk kemiği üzerindeki baskıyı azaltarak ağrıyı hafifletebilir.
  5. Germe Egzersizleri: Esneme ve güçlendirme egzersizleri, aşil tendonu üzerindeki baskıyı azaltabilir ve iyileşme sürecini hızlandırabilir.
  6. Gece Atelleri: Gece yatarken, aşil tendonu üzerindeki gerginliği azaltmaya yardımcı olacak ateller kullanılabilir.
  7. PRP Enjeksiyonları: Şiddetli ağrı durumunda, doktor tarafından topuk bölgesine PRP enjeksiyonları yapılabilir. Bu, iltihaplanmayı azaltır.

Cerrahi Tedavi:

Eğer konservatif tedavi yöntemleri başarısız olursa ve ağrı devam ederse, cerrahi müdahale düşünülebilir. Cerrahi seçenekler şunlardır:

  • Haglund Çıkıntısının Çıkarılması ve Yabancı Dokuların Temizlenmesi: Cerrahi olarak, topuk kemiğindeki anormal çıkıntı çıkarılabilir. Bu, aşil tendonunun üzerindeki baskıyı azaltarak ağrıyı hafifletebilir.
  • Aşil Tendonunun Onarılması: Eğer aşil tendonunda yırtık veya aşırı hasar varsa, tendon onarılabilir veya farklı tendon transferi ile yeniden yapılandırılabilir.
  • Tendon Gevşetme: Aşil tendonu çok gerginse, cerrahi olarak tendonu gevşetme işlemi yapılabilir.

Sonuç ve Öneriler

Haglund hastalığı, uygun tedavi yöntemleri ile başarılı bir şekilde yönetilebilir. Erken dönemde dinlenme, buz uygulama ve fiziksel terapi gibi konservatif tedavi yöntemleri genellikle etkili olur. İlerlemiş vakalarda cerrahi tedavi ile kalıcı iyileşme sağlanabilir. Ancak tedavi edilmezse, hastalık ilerleyebilir ve daha ciddi ağrılara ve fonksiyon kayıplarına yol açabilir. Ayak sağlığını korumak için uygun ayakkabı seçimi ve aşırı yüklenmeden kaçınmak oldukça önemlidir.