Halluks valgus, ayak başparmağının dışa doğru eğilmesi ve eklemde iç tarafta kemiksi bir çıkıntının oluşmasıyla karakterize edilen yaygın bir ayak deformitesidir. Halk arasında BUNYON olarak da bilinen bu durum, genellikle ağrıya, yürüme zorluklarına ve estetik problemlere neden olabilir. Halluks valgus, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilse de, özellikle kadınlarda daha sık rastlanmaktadır.

Halluks Valgus (Bunyon) Neden Oluşur?

Halluks valgusun oluşumuna katkıda bulunan çeşitli faktörler bulunmaktadır:

• Genetik yatkınlık: Aile geçmişinde halluks valgus olan bireylerde bu rahatsızlığın görülme olasılığı daha yüksektir.

• Yanlış ayakkabı seçimi: Dar burunlu, yüksek topuklu veya uygun olmayan ayakkabılar ayak yapısını bozarak bunyon oluşumuna zemin hazırlayabilir.

• Ayak yapısı bozuklukları: Düz tabanlık veya aşırı pronasyon gibi ayak yapısı bozuklukları halluks valgus gelişimini tetikleyebilir.

• Romatoid artrit: Eklemleri etkileyen inflamatuar hastalıklar da halluks valgus riskini artırabilir.

• Travma ve yaralanmalar: Ayakta meydana gelen kırıklar veya burkulmalar, başparmak ekleminde deformasyona yol açabilir.

Halluks Valgus Belirtileri Nelerdir?

Halluks valgus hastalarında aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Başparmak ekleminde çıkıntı ve şekil bozukluğu

• Ayakkabı giyerken rahatsızlık ve ağrı

• Başparmak çevresinde şişlik ve kızarıklık

• Yürümede zorlanma

• Parmaklarda nasır oluşumu

• Başparmağın ikinci parmağa doğru itilmesi

Belirtiler zamanla kötüleşebilir ve tedavi edilmediğinde ciddi ayak sorunlarına yol açabilir.

Halluks Valgus Cerrahi Tedavisi

Eğer konservatif tedavi yöntemleri (uygun ayakkabı seçimi, ortopedik tabanlık kullanımı, egzersizler, ağrı kesici ilaçlar) yeterli olmazsa ve hasta günlük yaşamında ciddi zorluklar yaşıyorsa, cerrahi tedavi gerekebilir. Kullanılan hiç bir aparat veya cihaz hastalığın gerilemesini sağlamaz, ancak ağrıların kısmen rahatlamasını sağlayabilir. Halluks valgus cerrahisinde amaç, başparmağın normal anatomik pozisyonuna getirilmesi ve ağrının giderilmesidir.

Halluks Valgus Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Halluks valgus cerrahisinde birçok farklı teknik uygulanabilir. En yaygın yöntemler şunlardır:

• Yumuşak Doku Ameliyatı: Erken dönem hastalarda kemik kesi yapılmadan sadece yumuşak dokulara müdahale edilerek parmak şeklini düzeltme ameliyatıdır. 

• Osteotomi: Kemiklerin kesilerek düzeltilmesi ve uygun pozisyonda sabitlenmesi işlemi.

• Eklem rekonstrüksiyonu: Eklemi yeniden şekillendirmek için yapılan cerrahi müdahale.

• Eklem füzyonu (artrodez): Eklemde ileri derecede dejenerasyon varsa, eklemin dondurulması işlemi uygulanabilir.

• Minimal invaziv cerrahi: Küçük kesilerle yapılan, iyileşme süresi daha kısa olan modern cerrahi tekniklerden biridir.

Ameliyat Sonrası İyileşme Süreci

Halluks valgus ameliyatı sonrası tek veya çift taraflı yapılabilir. İyileşme süreci hastanın uygulanan cerrahi tekniğe ve genel sağlık durumuna bağlıdır. Genellikle hastalar ameliyat sonrası özel bir terlik ile hemen yürümeye başlarlar. 6 hafta sonrasında kendi ayakkabıları ile yürümeye izin verilir. Tam iyileşme süreci ise 2-4 ay sürebilir. Doktorun önerdiği egzersizler ve uygun ayakkabı kullanımı, ameliyat sonrası sürecin daha başarılı geçmesini sağlar. Eğer ameliyat gereken durumda olmazsanız ilerde daha zor ameliyatlar olmanız gerekebilir ve hatta ikinci parmak içinde ek bir ameliyat olmanız gerekebilir. 

Sonuç

Halluks valgus, ayak sağlığını etkileyen önemli bir deformitedir ve ilerleyen dönemlerde ciddi ağrılara ve yürüme zorluklarına yol açabilir. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile semptomlar hafifletilebilir. Cerrahi müdahale ise, ilerlemiş vakalarda kalıcı bir çözüm sağlayabilir. Eğer ayak başparmağınızda şekil bozukluğu ve ağrı hissediyorsanız, bir ortopedi uzmanına danışarak uygun tedavi seçeneklerini değerlendirebilirsiniz.